Çamur gidiyor, balık geliyor… Marmara dirilişi dipten başlıyor

İzmit Körfezi’nde Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen “Dip Çamur Temizleme Projesi” geçtiğimiz Mayıs ayından bu yana sürüyor. Yıllardır kirliliğiyle gündemde olan İzmit Körfezi’nin, proje tamamlandığında “dev bir akvaryum” haline geleceği belirtiliyor. Bu iddialı proje kapsamında toplam 33 milyon metreküp çamurun çıkarılması planlanıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, çalışmaları koordine etmek için sık sık proje alanına gidiyor.

OKSİJEN SEVİYESİ YÜKSELDİĞİNDE BALIKLAR BÜYÜYOR

Marmara Denizi için büyük umutların bağlandığı projeye ilgi de yoğun. Bölgedeki yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları yetkilileri çalışmaları dikkatle izlerken, balıkçılar da devam eden çalışmalardan oldukça umutlu. Dip çamuru çekildikçe İzmit Körfezi’ndeki oksijen oranının arttığı ve bunun balık popülasyonuna olumlu etki yaptığı belirtiliyor. Nitekim projeyi yürüten kurumlar, temizlenen alanda yaşamın yeniden canlanmasına ve yeni balık türlerinin ortaya çıkışına tanık olduklarını belirtiyor. Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, Marmara’nın “dibinden dirilişinin” başladığını belirterek, denizin en önemli sorununun dip çamuru olduğunu söylüyor.

DENİZDEN ÇAMUR NASIL ÇEKİLİR?

Körfezin en yüksek noktasında oldukça geniş bir alanda toplanmış çamur kütlesi bulunmaktadır. Yaklaşık 650 futbol sahasını kaplayan çamur İzmit Körfezi’nin dibinden çıkarılıyor. TÜBİTAK ve İstanbul Üniversitesi’nin ortaklaşa geliştirdiği projenin 5 yıl sürmesi bekleniyor. İki etaptan oluşan projede ilk olarak 720 hektarlık alana 3,5 milyon metreküp dip çamuru deşarj ediliyor. Proje kapsamında çamurlar borularla uzaklaştırılarak İzmit Atletizm Pisti arkasında kurulan susuzlaştırma tesisine taşınıyor.

MÜSİLAJI BESLEYEN KAYNAK KURUYOR

Çekilen çamur sulu bir şekilde “membran” adı verilen tüplere pompalanır. Çamur, katkı maddeleri ile çökeltilir ve tüplerin içinde tutulur. Temizlenen su daha sonra denize geri veriliyor. Deniz suyundaki azot ve fosfor, müsilajın ortaya çıkmasına neden olan mikroorganizmaları besler. Körfezdeki dip çamuru temizliği bu besin kaynaklarını ortadan kaldırıyor. Müsilajla birlikte denizdeki oksijen seviyesi azalınca denizdeki hayat tehlikeye girdi.

KUZEY MARMARA OTOYOLU’NA ÇAMUR KURUTULMASI

Yetkililer günde 72 metreküp çamurun “susuzlaştırıldığını” belirtirken, Kocaeli Büyükşehir Belediyesi de dipten çıkarılan çamurun yaydığı kokuyla ilgili sorunların giderildiğini duyurdu. Kokuyu gidermek için özel bir tekstil ürünü olan geotekstil tüpler kullanılırken, bu tüpler sayesinde çamur yazın 15, 20 günde, kışın ise değişen periyotlarda yüzde 60 oranında kurutuluyor. Kurutulan çamur Kuzey Marmara Otoyolu için açılan ocaklara götürülüyor. Doldurulan ocaklar rekreasyon alanına dönüştürülerek ağaçlandırılacak.

HER AY DÜZENLİ BİYOÇEŞİTLİLİK KONTROLÜ

Öte yandan İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi’ne ait ‘Yunus-S’ isimli araştırma gemisi, İzmit Körfezi’nde belirlenen noktalardan örnekleme çalışmaları gerçekleştirdi. Bu çalışmalarla mevcut denizel biyolojik çeşitliliğin ortaya çıkarılması amaçlandı. Dip çamuru çıkarma işlemi öncesinde yapılan çalışmalar, çamurun çekildiği dönem ve sonrası da dahil olmak üzere ilerleyen dönemlerde tekrarlanacak.

[email protected]

Kaynak: Web Özel