751 yıllık medreseyi bu kazıklar ayakta tuttu

751 yıllık medreseyi bu kazıklar ayakta tuttu

Sivas‘ta 1271 yılında yapılan Gök Medrese, temelinde bulunan ardıç kazıklar sayesinde günümüze kadar ayakta kalmayı başardı

SİVAS – Sivas’ta 1271 yılında yapılan Gök Medrese, temelinde bulunan ardıç kazıklar sayesinde günümüze kadar ayakta kalmayı başardı.

Selçuklular’ın Anadolu’daki en kıymetli yapıtlarından birisi olan Gök Medrese mimarisi ve ismini aldığı mavi çinileri ile göz kamaştırıyor. Anadolu Selçuklu Devleti devrinde, 1271 yılında Sahip Cet Fahrettin Ali tarafından Mimar Kaluytan’a (Kaluyan el-Konevi) yaptırılan Gök Medresenin temelinde 2006 yılında yapılan onarımlar sırasında ahşap kazık temel sistemine rastlandı. Kızılırmak deltasının yumuşak toprağı üzerinde bulunan yapı inşa edildiği periyotta temelinin sağlam olması hedefiyle 5.5 metre taş temelin altında bulunan ardıç kazıklar üzerine oturtuldu.

Ardıç ağacı suyun içine bırakıldığı vakit hiçbir özelliği kaybetmemesi, yapıların temellerinde kullanıldığı taktirde yerin gerilme katsayısını artırarak yerin taşıma gücünü yükselmesiyle biliniyor.

“Suyu yedikçe kuvvet kat sayısı artıyor”

Sanat Tarihçisi Yunus Budaktaş, ardıç ağaçlarının suya destekliği ve yapıda kullanılan mimarinin ayrıntılarından bahsederek, “Sivas Gök Medrese mühendislik mükemmeli olan bir yapıdır. Burada görmüş olduğunuz ardıç kazıklar yapının temelini güçlendirmek için devrinde kullanılmış olan fevkalade bir mühendislik ve mimarlık yapıtıdır. 2006 yılında yapılan tamir ve güçlendirme çalışmalarında keşfedilen bu ardıç kazıklar Kızılırmak deltasında ki alüvyon katman üzerine yapılan yapının temelinde horasan ağaçla birlikte kullanılmıştır. Yapının temelinde yaklaşık 5 buçuk metre yüksekliğinde taş temel, onunda altında yaklaşık 1 metre yüksekliğinde ardıç kazıklar bulunmaktadır. Ardıç ağacının bilhassa kullanılması sebebi ardıç ağacı suya destekli ve suyu yedikçe genleşerek kuvvet kat sayısı artan özellikte bir ağaçtır. Bu nedenle bilhassa tercih edilmiş ve yapının tabanında bulunan oynar tabakanın güçlenmesini ve yapının daha sağlam bir temele oturmasını sağlamıştır. Yapının temelinden çıkartılan ardıç kazıklar yapının müzeye çevrilmesinin akabinde Gök Medrese Vakıf Müzesinde sergilenerek ziyaretçilerin beğenisine sunuluyor” halinde konuştu.